Het mag in bijna alle landen om ons heen, en in Nederland nog niet: met je autorijbewijs op een A1-motor rijden. De MAG wil daar verandering in brengen, zeker nu de maximumsnelheid overdag verlaagd is. We spraken met ervaringsdeskundigen, stapten zelf op een 125 cc Yamaha en zetten wat eerste punten op een rijtje.
In België mocht je als automobilist al dik twintig jaar terug zonder enige vorm van lessen of begeleiding op de motor stappen. Twee jaar rijervaring was de enige aanvullende eis. Die motor was een A1 motor: eigenlijk altijd een 125 cc, waarbij het maximale vermogen is vastgesteld op 11 kW. Inmiddels zijn de regels ietsje aangescherpt. Wie zijn autorijbewijs na 2011 haalde, moet nu eerst vier lessen volgen. Examen doen is niet nodig.
Driewielscooter
Die vier lessen lijken ons een minimale eis. Zonder basis in bijvoorbeeld bochtentechniek, plaats op de weg en ruimte om je heen rijden moet je je niet op twee motorwielen in het verkeer willen storten. Aan de andere kant: Nederlandse automobilisten die hun B-rijbewijs voor 2013 haalden, mogen nog altijd zonder meer op een driewielscooter stappen. Blijkbaar heeft dat nooit tot een enorme stijging van het aantal ongevallen geleid.
Duitsland
In Duitsland mochten mensen met een B-rijbewijs van voor 1980 al op een lichte motor rijden. Motorrijdersbelangenverenigingen drongen jarenlang aan op een nieuwe regeling en kregen steevast ‘nee’ te horen. Begin dit jaar werden ze opeens blij verrast. De eisen zijn wel streng. Je moet minstens 25 zijn, vijf jaar rijervaring hebben en je moet negen lessen van anderhalf uur volgen.
Veilig
De boeiende vraag is natuurlijk hoe veilig zo’n 125’je is. Dan gaat het natuurlijk niet om het surplus aan vermogen, maar om het gebrek eraan. 11 kW is 15 pk. Dat biedt je onderweg maar bitter weinig speelruimte. Toch is dat ook voor de strenge Duitse wetgever geen reden om ze van de snelweg te weren, zelfs niet met de enorme snelheidsverschillen die er op de Autobahn kunnen optreden. De minimumsnelheid voor autosnelwegen is er 60 km/u. Net als in Nederland, overigens.
Fut
Ons drukke wegennet kent heel wat punten waar je op relatief korte afstand moet in- of uitvoegen. Denk aan een afslag op 700 meter na het punt waar twee snelwegen samenkomen, of aan gecombineerde in- en uitvoegstroken met een lengte van een paar honderd meter. Daar zoek je de gaatjes op door je snelheid aan te passen. Beetje gas eraf, beetje gas erbij... Met een A1-motor ontbreekt die laatste mogelijkheid. Bij 100 km/u is de fut er echt heel erg uit.
Makkelijk
Moet je er dus niet mee de snelweg op willen? Daar verschillen de meningen over. Waar menigeen roept dat het levensgevaarlijk is, vertelt een ander dat hij jaren zakelijk op een 125 cc motorscooter door het land trok en daarbij snelwegen nooit meed. Je moet vooral je beperkingen kennen. Ga je met fikse wind of tunnel uit een vrachtwagen inhalen, dan is de kans groot dat je je poging halverwege moet staken en je je dus terug moet laten zakken. Dat wil je niet meemaken.
Superzuinig
Het grootste toepassingsgebied van de 125’jes ligt op de secundaire wegen en in en om de steden. Grootste voordelen? Ze zijn superlicht, uitstekend handelbaar, ze hebben een lage aanschafprijs en dus een lage verzekeringspremie en ze zijn superzuinig: 1 op 35 is geen uitzondering. Goedkoper reizen kan bijna niet.
Een kwart
Dat automobilisten graag gebruik maken van de mogelijkheid om een A1 te gaan rijden, is aan de Belgische cijfers wel te zien. Waar 125 cc’s in Nederland net anderhalf procent van het aantal nieuw verkochte motoren uitmaken, is dat in België meer dan een kwart, net zoveel als het aantal motoren van 1000 cc of meer.
Minder files
De MAG wil motorrijden met een B-rijbewijs dus ook in Nederland mogelijk maken. Tenslotte roepen we al jaren dat de motor een essentiële rol kan spelen in het reduceren van de filedruk, de parkeerproblemen en de uitstoot. De veertien landen die deze maatregel genomen hebben, laten zien dat ze daar net als wij in geloven.
Belastingvoordeel
Door het vergroten van het aantal actieve motorrijders neemt ook onze zichtbaarheid toe en worden we – zowel door de politiek als door medeweggebruikers – minder snel vergeten. Net zo belangrijk is dat we zo een grotere kans hebben om te pleiten voor belastingvoordelen voor woonwerkrijders. Dus? Dus gaan we ervoor. En dat er heel wat mensen zullen zijn die door die 125 trek in wat groters krijgen, is alleen maar meegenomen!
Als je er als MAG voor pleit dat automobilisten op een A1 mogen rijden, moet je op z’n minst uit eigen ervaring kunnen melden hoe dat voelt. We belden Yamaha Motor Nederland en kregen de vernieuwde MT-125 te leen.
Familie
De lichtste MT is duidelijk familie van zijn grotere Masters of Torque-broers, met twee boos kijkende positielichten die z’n stoere streetfighterlooks nog eens onderstrepen. Opvallend is hoe groot de kleine machine aanvoelt. Omdat de zithouding sterk voorwielgericht is, moet je voor het dashboard de blik bijna recht naar beneden richten. Opvallende features in dit segment zijn onder meer de upside-down voorvork, ABS en een radiaal gemonteerde voorremklauw.
Tuimelaar
De Yamaha is zelfs voorzien van variabele kleptiming. Bij 7.400 toeren laat een tuimelaar de inlaatkleppen verder opengaan, wat de prestaties nog iets oppept. Iets, letterlijk, want meer dan 15 pk mag een A1 niet aan boord hebben. Dat betekent dat je de zesde versnelling alleen kunt gebruiken als je de wind in de rug hebt. Richting het diepste punt van de Wijkertunnel tikten we de 126 km/u aan. Toen we weer boven waren, waren er daar nog 106 van over.
Ruimte
Met wind tegen kom je vaak niet boven de 100 uit. Erg? Nee, maar je moet er wel rekening mee houden, bijvoorbeeld op de eerder genoemde in- en uitvoegstroken. Omdat gas bijgeven nauwelijks effect heeft, moet je mikken op een plekje achter de eerstvolgende auto. Dat doe je alleen veilig als je voldoende ruimte achter je creëert, wat uitgerekend met zo’n lichte motor niet echt makkelijk is – maar je leert er wel van rijden en anticiperen.
Tegen de stuit
Met een 125’je zal je vaak langer dan je wilt achter een vrachtwagen hangen, maar ik reed lang genoeg met een bejaarde zijspancombinatie om te weten dat ook dat went. Wennen is het ook om direct na het afremmen voor de bocht het gas alweer open te draaien. Tegen de stuit, als je een beetje vaart wilt maken. Zolang je aan het schakelen bent of op de snelweg zit, is dat ook de gebruikelijke stand van het gashendel. Heb je dat eenmaal in de peiling, dan biedt ook zo’n superlichte fiets je behoorlijk wat lol.
Zes
In de stad is het lage gewicht alleen nog maar fijner. Je prikt een 125’je in vrijwel elk gaatje, ook als je hem ergens moet parkeren. Onder de veertig (!) modellen die hier te koop zijn behoort de Yamaha met z’n uitrusting, prijs en prestaties tot de topklasse. Je koopt al een A1-motor voor minder dan de helft van de zes mille die je voor de MT-125 neerlegt. Dan moet je het vaak wel met nóg minder vermogen doen. Een groot deel van die veertig modellen komt niet verder dan 10 of 12 pk.
Op stroom
Tegen de tijd dat we ons plan voor elkaar hebben, zijn er vast ook meer elektrische A1’s te koop. Voordeel is dat die motoren niet op hun piekvermogen maar op hun nominale vermogen gekentekend worden. Dat betekent dat hun piek aanzienlijk hoger kan liggen dan de 15 pk van een benzineversie. Bovendien is hun veel hogere koppel in principe over het hele toerenbereik voorhanden: heeft zo’n machine een top van 120, dan rijdt hij dat ook bergop, tunnel uit en met wind tegen.
