Dilatatievoegen van dichtbij

Verkeer en weginrichting

GWS-coördinator Robert van den Boogaard (uiterst rechts) buigt zich over een gladde voegovergang.

Het is een van de steeds terugkerende meldingen bij ons meldpunt Gevaarlijke wegsituaties: motorrijders die schrikken als ze bij nat weer over een gladde stalen dilatatievoeg rijden. Van meer dan schrikken is eigenlijk nooit sprake, schreven we al eerder in een artikel over dit onderwerp. Rijkswaterstaat nodigde ons uit om deze noodzakelijke stalen voegovergangen eens van dichtbij te komen bekijken

In MAGazine 179 schreven we een uitgebreid artikel over dilatatievoegen of voegovergangen. Onze belangrijkste boodschap? Echt gevaarlijk zijn de soms heel glad ogende stalen stroken blijkbaar niet. Van door gladde voegovergangen veroorzaakte ongevallen is noch bij de politie noch bij Rijkswaterstaat (RWS) iets bekend. Het belangrijkste gevaar lijkt ’m dus te zitten in het feit dat je best kan schrikken als je bij het overrijden van een natte voegovergang iets van beweging in je motor voelt. En ook daar wil wegbeheerder RWS graag vanaf. Aan een oplossing wordt gewerkt, schreven we al.

Prachtbocht
En wat wil het toeval? De inkt van dat artikel is nog niet droog of er valt bij ons een uitnodiging in de bus om de voegovergangen op knooppunt Holendrecht te komen inspecteren. Waarom daar? Omdat de meeste klachten die we over voegovergangen binnenkrijgen betrekking hebben op dat knooppunt. Daarbij gaat om de voegovergangen in de bocht die je maakt als vanaf de A9 over het knooppunt Holendrecht naar de A2 rijdt. Die bocht is niet zomaar een bocht. Het is een prachtbocht, zo eentje die je bijna smeekt om er wat extra gas te geven.

Blij
Fred Doodeman en Ed Nijman, omgevingsmanagers van Rijkswaterstaat, namen het initiatief voor de uitnodiging omdat ze van ons al meerdere meldingen ontvingen. Fred Doodeman: “We zijn altijd blij met zulke meldingen: we horen liefst wat er aan de hand is vóórdat het een keer echt misgaat. Dan kunnen we tijdig kijken hoe we eventuele problemen kunnen oplossen.”

Onderhoudsbeurt
Aan die oplossing werd al eerder gewerkt, maar het gewenste resultaat was nog altijd niet bereikt. Zoals je in MAGazine 179 kon lezen, leek het wybertjes- of ruitprofiel dat bij voegovergangen in een andere bocht voldoende stroefheid bood hier niet te werken. De oplossing werd gezocht in het aanbrengen van een slijtlaag. Hoe ligt die slijtlaag er nu bij? Een onderhoudsbeurt aan de fly-over en de Gaasperdammertunnel (A9) die je naar de A2 brengt bood ons de gelegenheid om dat eens goed te bestuderen.

Spekglad
In het goede gezelschap van omgevingsmanagers Doodeman en Nijman, technisch manager Gioffry Maduro en adviseur techniek Cees Klik wandelden GWS-coördinator Robert van den Boogaard en ondergetekende langs een aantal van de voegovergangen. De eerste die we bekeken, had geen slijtlaag. Logisch, omdat de A9 daar zo flauw naar rechts buigt dat er van bocht eigenlijk geen sprake is. Gelukkig maar, want na een regenbui eerder op de avond is het ruitjesprofiel in het onbewerkte staal werkelijk spekglad.  

Serieus stroef
Het verschil met de voegovergangen die wel een slipvaste slijtlaag hebben, is duidelijk te zien: die zonder laag glimmen tegen je op, terwijl de overgangen met slijtlaag een dof, matgrijs uiterlijk hebben. Dat die slijtlaag serieus stroef is, konden we ook zonder meetapparatuur duidelijk vaststellen.

Kies het midden
Even verderop, in de lange bocht naar links richting de A2, bekeken we nog twee voegovergangen. Hierbij was de slijtlaag voor het grootste deel nog intact, behalve op de plaatsen waar die voortdurend door autobanden geraakt wordt. De dunne slijtlaag is effectief, maar hij doet zijn naam helaas eer aan: hij slijt. Dat doet hij niet waar hij niet voortdurend door banden geraakt wordt. Het devies is duidelijk: blijf in het midden van je rijstrook rijden!

De oplossing
Ook bekeken we een paar voegovergangen met het in MAGazine 179 genoemde wybertjesprofiel. Hierbij was de stroeve laag tussen de wybertjes nog intact, maar op de door de banden geraakte wybertjes niet meer. Duidelijk is dus dat de slijtlaag niet voldoende aan het staal hecht. De oplossing is redelijk ingrijpend, maar volgens Rijkswaterstaat – gelukkig – wel noodzakelijk. De voegovergangen waar het om gaat worden uitgefreesd, waarna er een in totaal 10 mm dikke stroeve slijtlaag wordt aangebracht. Het is nog onbekend wanneer dit gaat plaatsvinden. Tot dat moment blijft de van 100 naar 70 km/u teruggebrachte maximumsnelheid gelden. Ons advies? Hou je eraan!

Geluidsreductie
De randen van de voegovergangen op de foto’s hieronder zijn niet recht, maar hebben allemaal het golvende sinusmodel. Het geluid van het overrijden van de voegovergangen is daarmee met 2 tot 5 dB te reduceren.

Dilatatievoeg met slijtlaag: stroever dan asfalt
Identieke dilatatievoeg zonder slijtlaag: bij nat weer spekglad. Niet in bochten toegepast.
De slijtlaag slijt na verloop van tijd. Glad? Meld het bij RWS op 0800-8002!
Wybertjesprofiel. Werkte elders wel, maar bij knooppunt Holendrecht niet.
Tekst:
Hugo Pinksterboer
Beeld:
Hugo Pinksterboer
Eerder uitgegeven:
MAGazine 180